Ngoài bài viết Phân tích truyện ngắn Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành, Phân tích hình tượng cây xà nu trong Tác phẩm Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành cũng là tài liệu tham khảo mà Jamo muốn gửi tới các bạn. Với các bài Phân tích hình tượng cây xà nu dưới đây, các bạn có thể tham khảo, củng cố kiến thức chuẩn bị tốt nhất cho các kì thi Quốc gia sắp tới như thi Tốt nghiệp, thi Đại học …Chúng mình cùng tìm hiểu nhé!
I. Mở bài giới thiệu tác giả, tác phẩm
1. Sơ lược về tác giả
– Nguyễn Trung Thành (sinh năm 1932) có bút danh Nguyên Ngọc.
Tác giả Nguyễn Trung Thành
– Ông là một nhà văn quân đội, cuộc hành trình của ông gắn bó với mảnh đất Tây Nguyên trong suốt các chiến dịch và vì thế ông có rất nhiều tác phẩm viết về con người và mảnh đất nơi đây.
– Những tác phẩm nổi tiếng: Rừng xà nu, Đất nước đứng lên,…
Xem thêm: Gợi Ý Soạn Vợ Chồng A Phủ Đầy Đủ Chuẩn Theo Chương Trình SGK
2. Sơ lược về tác phẩm Rừng Xà Nu
– Phân tích rừng xà nu để thấy tác phẩm chính là khúc sử thi hùng tráng trong thời kì chống Mĩ của dân tộc Tây Nguyên, tái hiện tinh thần chiến đấu và con đường đấu tranh trải qua nhiều thế hệ của người dân làng Xô Man.
– Tác giả không chỉ xây dựng hình tượng con người dũng cảm, hào hùng trong cuộc chiến đấu mà hình ảnh cây xà nu cũng là nhân vật chính được tác giả nhắc đến xuyên suốt tác phẩm và cũng là nhân chứng sống trước mọi sự kiện xảy ra tại nơi này..
II. Thân bài – Hình tượng rừng xà nu xuất hiện trong bài như thế nào?
Hình ảnh cây xà nu xuất hiện xuyên suốt toàn bộ tác phẩm, thể hiện ý tưởng chủ đề chính của tác phẩm.
1. Tìm hiểu về đặc trưng của rừng xà nu
– Loại cây đặc trưng cho màu sắc, không gian núi rừng Tây Nguyên, gắn liền với đời sống sinh hoạt, lao động, chiến đấu và những sự kiện quan trọng của dân làng Xô Man:
Rừng xà nu
+ Gỗ xà nu, khói xà nu làm nhuộm đen bảng để tụi nhỏ học chữ, lửa xà nu thắp sáng mỗi ngôi nhà.
+ Chính ngọn đuốc xà nu đã đồng hành trong đêm, chiếu sáng cho dân làng Xô Man chuẩn bị vũ khí sẵn sàng để đánh giặc.
+ Cả rừng xà nu vươn ưỡn thân mình để bảo vệ, bao bọc buôn làng tránh khỏi những trận bom từ kẻ địch, để rồi trong hàng vạn cây, không cây nào là không bị thương tích.
2. Rừng xà nu – Biểu tượng của làng Xô Man
* Gắn bó với cuộc sống và mọi sinh hoạt của dân làng Xô Man.
– Xà nu là một loại cây rất phổ biến và gắn liền với đời sống người dân vùng Tây Nguyên.
– Từ xưa đến nay, xà nu vẫn luôn hiện hữu trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày của dân làng:
+ Ngọn lửa xà nu nấu ăn trong mỗi bếp của gia đình người Xô Man
+ Lửa xà nu bập bùng trong nhà rông
+ Đuốc xà nu soi sáng đường rừng đêm, làm tấm bảng đen cho anh Quyết dạy Mai và Tnú học chữ.
– Xà nu xuất hiện trong những sự kiện trọng đại và ăn sâu vào tiềm thức, suy nghĩ của những người dân làng Xô Man:
+ Cụ Mết kể chuyện cho dân làng nghe, ngọn đuốc cháy sáng trên tay cụ Mết và cả dân làng Xô Man đi vào rừng sâu lấy giáo mác để chuẩn bị cho cuộc khởi nghĩa.
+ “đêm đêm cả dân làng thức mài vũ khí dưới ánh đuốc ngọn xà nu”.
+ Sống cùng cây xà nu, chết cạnh cây xà nu.
=> Cây xà nu, rừng xà nu có mối quan hệ rất đặc biệt, gắn bó khăng khít và máu thịt với dân làng Xô Man
Những hình ảnh về cuộc kháng chiến anh dũng của mảnh đất Tây Nguyên
Xem thêm: Gợi Ý Soạn Bài Thương Vợ Của Tú Xương Theo Các Câu Hỏi Ở SGK
*Biểu tượng cho những đau thương, mất mát của làng Xô Man
– “Hầu hết đạn đại bác đều rơi vào ngọn đồi xà nu cạnh con nước lớn, cả rừng xà nu hàng vạn cây không có cây nào không bị thương. Có những cây bị chặt đứt ngang nửa thân mình, đổ ào ào như một trận bão.”
– “Nơi chỗ vết thương, nhựa ứa ra tràn trề thơm ngào ngạt, long lanh nắng hè gay gắt rồi dần dần bầm lại, đen và đặc lại quện thành cục máy lớn.”
– Những thương tích ấy đã gợi lên trong chúng ta biết bao đau thương, mất mát và cả sự hi sinh của những con người Tây Nguyên: anh Xút, bà Nhan,…
*Hình ảnh tượng trưng cho sức sống bất diệt, mãnh liệt của dân làng Xô Man.
– “Cạnh cây xà nu mới gục ngã đã có bốn năm cây non mọc lên, ngọn cây xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời”.
– Hình ảnh những cây xà nu vươn thẳng lên bầu trời cũng như các thế hệ dân làng Xô Man cứ lớp này đến lớp khác, thế hệ này đến thế hệ khác nối tiếp nhau đứng lên chiến đấu.
*Hình ảnh tượng trưng cho khát vọng tự do và niềm tin vào cách mạng của dân làng Xô Man.
– Cây xà nu là loại cây “ham ánh sáng mặt trời. Nó phóng lên rất nhanh để tiếp lấy ánh nắng, thứ ánh nắng trong rừng rọi từ trên cao xuống từng luồng thẳng tắp, lóng lánh vô số hạt bụi vàng từ nhựa cây bay ra, thơm mỡ màng.”
– Hình ảnh những cây xà nu vươn thật cao, thật xa để đón lấy ánh nắng mặt trời gợi lên trong chúng ta niềm khát khao tự do, ước muốn vươn tới tương lai tươi sáng của những con người Xô Man.
– Ánh sáng mặt trời mà những cây xà nu đang vươn tới phải chăng là ánh sáng của Đảng, của cách mạng
3. Hình ảnh ẩn dụ độc đáo của rừng xà nu
– Rừng xà nu là hình ảnh ẩn dụ đầy độc đáo về sức sống mãnh liệt, bất diệt, tinh thần bất khuất, trỗi dậy khí thế hào hùng của dân làng Xô Man trong giai đoạn đấu tranh.
+ Cả ngọn đồi xà nu rộng lớn cả hàng trăm cây luôn gắn kết với nhau như một khối thống nhất và giống như cộng đồng người Tây Nguyên đoàn kết đánh giặc.
+ Cả cánh rừng xà nu bao la, bạt ngàn ấy sẽ không bao giờ bị khuất phục: “cây mẹ ngã xuống, cây con mọc lên, đố nó giết hết cánh rừng này”.
+ Cây xà nu không ngừng sinh sôi nảy nở, ham ánh sáng mặt trời, luôn hướng về nguồn sống bất diệt như người Tây Nguyên hiền lành, khao khát tự do.
– Kết cấu đầu cuối tương ứng: ở phần đầu và kết thúc chuyện, tác giả đều nhắc đến hình ảnh rừng xà nu bao la, tạo hơi hướng không gian sử thi cho tác phẩm.
III. Kết bài
1. Giá trị nội dung trong tác phẩm
– Phân tích rừng xà nu để thấy khúc sử thi tái hiện vẻ đẹp hào hùng, tráng lệ của núi rừng, sự đồng hành của con người núi rừng và những nét truyền thống văn hóa Tây Nguyên.
– Hình tượng rừng xà nu đại diện cho con người Tây Nguyên với những đặc tính tốt đẹp tiêu biểu, đặc trưng.
2. Giá trị nghệ thuật được sử dụng
– Ngòi bút đậm chất sử thi.
– Ngôn từ giản dị, mang màu sắc Tây Nguyên.
Xem thêm: Phân Tích Chi Tiết Bài Thơ Đất Nước Theo Chuẩn Giáo Án
Viết về Tây Nguyên, Nguyễn Trung Thành muốn gắn chặt đất nước với con người. Viết về anh hùng Đinh Núp, tác giả gọi tên tiểu thuyết của mình là “Đất nước đứng lên”. Viết về cuộc khởi nghĩa của dân làng Xô Man trong cuộc kháng chiến chống Mĩ lại lấy tên là “Rừng xà nu”… Hình tượng cây xà nu là một sáng tạo nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Trung Thành. Với bút pháp tượng trưng, tư tưởng chủ đề của truyện “Rừng xà nu” thêm sâu sắc. Chính nhờ hình tượng cây xà nu mà những nhân vật anh hùng thêm bất tử.
Hy vọng những gợi ý trên của Jamo đây sẽ đem lại cho bạn nhiều nguồn cảm hứng mới khi phân tích bài!
